| Wilco
Vermeer's Spoorhistorie / Treinstellen / Accu-, Diesel- en Benzinetreinstellen / Talbot DM'90 |
|||||||||
| Geüpdate: |
25 februari 2019 |
||||||||
| Dieseltreinstellen / Talbot DM'90 NS 3401-3453 (afbeelding: NS 3432, Wilco Vermeer) |
 |
||||||||
| Fabrikant: Talbot, Aken Lengte: 52,34 m Breedte: 3,20 m Hoogte: 4,14 m Max. snelheid: 140 km/u Dieselmotoren: 2 x Cummins NTA 855 R4, 321 kW Aandrijving: 2 x VoithTurbo Transmission T 211 rzze, hydraulisch Vermogen: 640 kW (2x320) Brandstof: Diesel, 2000 l (2x 1000 l) Aantal assen: 8 Asindeling: 2'B' + B'2' Spoorwijdte: mm Gewicht: 95,2 ton Samenstelling: Bk + ABk Passagiers: 12 (1e), 105 (2e), 34 (klapstoelen), 156 (staanplaatsen) Nummers: 3401-3453 Aantal: 53 |
|||||||||
| In
1993 bestelde de NS bij de Talbot fabriek in Aken 53 treinstellen van
het type Dieselmaterieel '90 (DM'90). De tweewagenstellen kregen als
bijnaam de 'Buffel". De dieseltreinstellen waren gebaseerd op het ontwerp voor de 'Railhopper', het Stoptreinmaterieel '90. De door Talbot gebouwde treinstellen kregen een uitrusting van Holec te Ridderkerk en het interieur werd geleverd door Duewag uit Krefeld. Net als de SM'90, kenmerkte de DM'90 zich door de geknikte rijtuigvorm met een afwijkende breedte van 3,20 m. Hierdoor kon met in de 2e klasse vijf zitplaatsen naast elkaar creëren, waarvan uiteindelijk om comfort redenen van is afgezien. De stellen werden aangedreven door twee Cummins NTA 855 R4, 6 cilinder dieselmotoren met een hydrodynamische Voith, type T211 rzze overbrenging. Hierdoor kon dit type eventueel in treinschakeling (gecombineerd) rijden met het NS Wadloper materieel. De draaistellen waren van het RMO 9000 type. Hoewel de treinstellen aanvankelijk dezelfde cabinekop zouden krijgen als de SM'90 stellen is om aerodynamische redenen uiteindelijk gekozen voor een meer gestroomlijnde kop, die eigenlijk al voor de SM'90 was ontworpen. De treinstellen werden uitgerust met de ATB-NG (nieuwe generatie) welke eveneens geschikt was voor rijden op ATB oudere generatie. Het eerste stel, de 3401, werd op 12 maart 1996 afgeleverd door Duewag in Krefeld en NS stelde als laatste de 3453 in 1998 in dienst. Het proefbedrijf werd gereden op het traject Doetinchem-Arnhem, waarmee in de zomer van 1996 wordt gestart. Vanaf november 1996 werd de dienst ook gereden vanuit Winterswijk. Tussen november 1996 en juni 1997 rijden er ook stellen tussen Leeuwarden en Stavoeren en vanaf juni 1997 werd ook de Maaslijn (Nijmegen-Roermond) geschikt gemaakt voor ATB-NG. In 1998 worden de stellen ook tussen Groningen en Leeuwarden ingezet, waarna in mei 1998 ook de lijn Zwolle-Kampen (Kamperlijntje) in de inzet wordt meegenomen. De stellen 3431-3433 werden voorzien van Indusie en extra instaptreden, waarna ze in augustus 1998 worden ingezet tussen Heerlen en Aken. Vanaf 1990 gaan de stellen ook tussen Zwolle en Wierden rijden, waarna enige tijd later Wierden-Enschede volgt. Eind 2000 worden ook Zutphen-Apeldoorn en Zutphen-Hengelo bediend door de DM'90, enkele maanden later gevolgd door Hengelo-Oldenzaal. Als laatste traject wordt in juni 2001 ook Elst-Tiel voorzien van ATB-NG en volgt ook hier de inzet van de DM'90. Diezelfde maand verdwijnen de stellen tussen Heerlen en Aken, waar de dienst wordt overgenomen door Talent stellen van de DB. NS gebruikte de stellen in 2006 nog enige tijd op het geëlektrificeerde baanvak Zwolle-Groningen. Tussen december 2009 en januari 2010 waren door de hevige sneeuwval vele electrische treinstellen defect en werd de DM'90 ingezet op de trajecten Leeuwarden-Wolvega en Groningen-Zwolle. De dienstregeling 2016-2017 zal naar alle waarschijnlijkheid de laatste zijn waarbij de DM'90 nog in NS dienst wordt ingezet in de 7900 tussen Zwolle en Enschede en de 8500 tussen Zwolle en Kampen tot ook hier andere bedrijven de dienst overnemen. Aanvankelijk was het de bedoeling dat naast de tweewagenstellen een vervolgserie zou worden geleverd bestaande uit éénwagenstellen. De ontwikkeling hiervan werd echter stopgezet door de privatisering van het spoorwegnet en de komst van andere vervoerders op de stoptreintrajecten. Als gevolg van de privatisering kwamen ook tal van DM'90 stellen in dienst bij andere bedrijven dan de NS. In 1999 en 2000 nemen NoordNed en Syntus een aantal dieseltrajecten over, waarbij zij tevens DM'90 stellen van de NS overnemen. In 2003 neemt Syntus de lijn Zutphen-Oldenzaal over waarbij de vervoerder de dienst gaat verzorgen met LINT treinstellen. In 2006 neemt Veolia de Maaslijn over waarbij ook hier de DM'90 verdwijnt. Arriva gebruikte vanaf juli 2007 tot december van dat jaar de DM'90 in de dienst tussen Harlingen Haven en Leeuwarden. Bij de meeste bedrijven is de DM'90 in de loop der tijd vervangen door moderner en energiezuiniger materieel. Sporadisch werden nog DM'90 stellen door deze bedrijven gehuurd bij capaciteitsproblemen. Syntus huurde in totaal 19 DM'90 stellen waarbij 12 stellen werden vernummerd tot Syntus 50-61, dit waren de stellen 3450 (50 vanaf 30 mei 1999), 3451 (51 vanaf 30 mei 1999), 3452 (52, vanaf 30 mei 1999), 3453 (53 vanaf 30 mei 1999), 3441 (54 vanaf 14 december 2003), 3442 (55, 14 december 2003), 3440 (56 vanaf 18 januari 2005), 3438 (57 vanaf 1 april 2005), 3439 (58 vanaf 1 april 2005), 3437 (59 vanaf 11 juni 2007), 3448 (60 vanaf 3 februari 2009), 3449 (61 vanaf 3 februari 2009), 3436 (vanaf 18 december 2010), 3447 (vanaf 2 september 2011), 3446 (vanaf 23 september 2011), 3435 (vanaf 1 oktober 2011), 3445 (vanaf 28 oktober 2011), 3422 (vanaf 4 november 2011) en 3444 (vanaf 3 december 2011). |
|||||||||
| Bronnen: - DM90 markeert einde van dieseltijdperk bij NS, Te vroeg met Pensioen, Railhobby 392, 58, oktober 2017, jaargang 40 |
|||||||||
|
|||||||||
| © Spoorhistorie - Wilco Vermeer, 2017-2019 |
contact | ||||||||
